Türkiye Jokey Kulübü'nün önemli isimlerinden biri olarak tarihteki yerini alan Sait Akson'un kim olduğuna ve hayatına dair bir yazı hazırladık. Bu yazıda Sait Akson kimdir? Sait Akson'un hayatı ve Sait Akson Koşusu'na dair birtakım bilgileri bulabilirsiniz. Sait Akson kimdir? Türkiye Jokey Kulübü (TJK) ne zaman ve nasıl kuruldu? TJK'nın kurucu üyeleri kim? Sait Akson Koşusu'nda önemli istatistikler neler?
SAİT AKSON'UN TÜRK ATÇILIĞINDAKİ YERİ
Sait Akson 1913 yılında İstanbul'da dünyaya geldi. Atçılığa oldukça meraklı olan Sait Akson, Osmanlı Jokey Kulübü ve sonrasında Sipahi Ocağı Yarışları gibi kurumların ardından at yarışlarını daha kapsamlı ve profesyonel hale getirmek için çalışmıştı. Sait Akson'u daha yakından tanımak ve kim olduğunu anlamak için önce Osmanlı Jokey Kulübü ve 1900'lü yıllarda atçılığın hangi aşamada olduğunu bilmek gerekiyor. Osmanlı Jokey Kulübü, profesyonelleşme çabasında olan at yarışı endüstrisinin ilk adımlarını attığı bir yer olarak karşımıza çıkıyor. Türkiye'de yarış ve yetiştiricilik faaliyetlerinin Osmanlı Jokey Kulübü aracılığıyla düzenlenmesi fikri, 1909'da kurulan bu kulübün çabalarıyla hayata geçirilmeye çalışılmıştı. Ancak, kulübün faaliyetleriyle ilgili net bilgilere halen ulaşılamamıştır. 1909'da yayımlanan yönetmelikle belirlenen kurallara göre, Osmanlı Jokey Kulübü'nün başkanlığını 1913'te Sadrazamlığa yükselen Sait Halim Paşa üstlenmiştir. Ancak İzmir Şirinyer Hipodromu'nda yapılan yarışlar savaş nedeniyle sekteye uğradığı için yarışlar da istenilen seviyede değildi. Dolayısıyla Osmanlı Jokey Kulübü, kalıcı bir yer edinemediği için başka kurumlara ihtiyaç duyuldu. İstanbul Veliefendi Hipodromu'nda Sipahi Ocağı Yarışları organize edilmeye başlandı. İzmir'deki yarışların savaş nedeniyle sona ermesinden sonra, koşuların İstanbul'da düzenlenmesi için çabalar başlatıldı. Bu dönemde Enver Paşa'nın güçlü desteğiyle Sipahi Ocağı Binicilik Kulübü ve Islahi Nefsi Feres Cemiyeti bir başka isimle At Soyunu İyileştirme Derneği 1913 yılında kuruldu. Aynı dönemde Veliefendi'nin yarış yeri olarak seçilmesi de gerçekleşti. Yavaş yavaş Türkiye Jokey Kulübü'nün temelleri de atılmaya başladı. 1920 yılında Mustafa Kemal Atatürk, Ankara tren istasyonu yanındaki 1600 metrelik bir pistte at yarışları düzenletti.
Sait Akson ise 1930'lu yıllarda atçılıkla ilgilenmeye başladı ve cumhuriyetin ilanıyla birlikte atçılığın daha profesyonel bir ortamda yapılması üzerine çalışmalar yaptı. Atçılık ve yetiştiricilik üzerine çalışmalar yaptı. 23 Ekim 1950 tarihinde, dönemin Cumhurbaşkanı Celal Bayar ve Başbakanı Adnan Menderes'in onayları alınarak, o dönemin Devlet Bakanı Fevzi Lütfi Karaosmanoğlu, Kocaeli Milletvekili Saim Önhon, Halim Sait Türkhan, Nejat Evliyazade ve Sait Akson tarafından Türkiye Jokey Kulübü kuruldu. 1950'de 24 kişiden oluşan asil üyeler arasında Sait Akson da vardı. 1928 yılında ilk centilmen koşusuna katılan Sait Akson, Türkiye Jokey Kulübü'nün kurucu üyelerinden biridir. Uluslararası alanda atçılık ve yetiştiricilik konusundaki yazıları ve derin bilgisiyle tanınmıştır. Yarışçılık ve yetiştiricilik alanındaki gelişmelere büyük katkıda bulunarak, bugünkü düzeyin oluşmasında önemli bir rol oynamıştır. Atçılığa yönelik derin bilgi, vizyoner duruşu ve nezaketiyle atçılık camiasında sevilen bir isim haline geldi. Sait Akson, 4 Ocak 1970'de henüz 57 yaşındayken vefat etti. Sait Akson günümüzde saygıyla anılmaktadır. Öte yandan Sait Akson adına her sene Sait Akson Koşusu düzenlenmektedir. Sait Akson Koşusu Türk atçılığının önemli yarışlarından biri olarak kabul edilmektedir. Bir GRUP-2/G2 yarışı olan Sait Akson koşusuna dair bilgiler yazımızın devamında yer almaktadır.
SAİT AKSON KOŞUSU NEDİR?
Türkiye Jokey Kulubü'nün kurucu üyelerinden Sait Akson anısına düzenlenen Sait Akson koşusu 1970 yılından bu yana her sene mayıs ya da haziran ayında yarış programına dahil edilerek düzenlenmektedir. Sait Akson Koşusu genellikle Gazi Koşusu'ndan tam 21 gün önce koşulur. Bir GRUP-2/G2 yarışı olan Sait Akson Koşusu, Türk atçılığının derbisi olarak kabul edilen Atatürk adına düzenlenen Gazi Koşusu'ndan birkaç hafta önce organize edilen bir yarıştır. Sait Akson Koşusu'na yalnızca 3 yaşlı erkek İngiliz safkanlar katılabilir. Sait Akson Koşusu 2200 metre mesafede ve çim pistte gerçekleştirilir. Yarışseverlerin üzerine en çok bahis yaptığı yarışlardan biri Sait Akson Koşusu’dur. Sait Akson Koşusu her sene İstanbul Veliefendi Hipodromu'nda koşulmaktadır. Uzun mesafe oluşu sebebiyle Gazi Koşusu öncesi 3 yaşlı erkek İngiliz safkanlar açısından ciddi bir prova niteliği taşımaktadır. Peki Sait Akson Koşusu'nu en çok kazanan jokeyler kimdir? Sait Akson Koşusu'nu en son hangi at ve jokey kazandı? Yazımızın devamında bu bilgilere erişebilirsiniz.
SAİT AKSON KOŞUSUNU EN ÇOK KAZANAN JOKEYLER
3 yaşlı İngiliz taylarının son provasını yaptığı ve yarışseverin artık Gazi havasına gireceği İngiliz atçılığının en önemli koşularından birisi olan Sait Akson Koşusu 1970'ten bu yana her sene düzenlenmiştir. Sait Akson Koşusu'nu en çok kazanan jokey tam 7 kez mutlu sona ulaşan Ekrem Kurt'tur. Ekrem Kurt'u kariyerinde 6 kez Sait Akson Koşusu kazanan Halis Karataş takip etmektedir. Yarış sonuçlarına bakıldığında Merhum Sait Akson adına düzenlenen Sait Akson Koşusu'nu 2023 yılında İstanbul Veliefendi Hipodromu'nda Mehmet Emin Ekenler'in sahip olduğu Ayhan Kurşun ile start alan QUALIZTO isimli İngiliz safkan kazanmıştır.